ساندویچ پانل (همان پانل کامپوزیت یا پانل عایق سازه‌ای SIP) متشکل از دو لایه ماده صلب است که به دو طرف یک هسته مرکزی سبک متصل شده‌اند. یک کامپوزیت از ترکیب این سه جزء ساخته می‌شود؛ به صورتی که در عمل ترکیب خصوصیات این اجزاء نتیجه بهتری از تک تک آنها خواهد داشت.
هسته سبک مرکزی صفحاتی را که در دو طرفش قرار گرفته‌اند در جای مناسب نگه می‌دارد، در مقابل نیروهای برشی مقاومت می‌کند، و تشکیل یک عایق می‌دهد، در حالی که صفحات طرفین منجر به ماندگاری، مقاومت آب و هوایی و مقاومت ضربه‌ای، و مقاومت در مقابل نیروهای درون‌صفحه‌ایِ کشش و فشردگی می‌شوند.
سیستمهای ساندویچ پانل شامل خود پانل‌ها، مفاصل بین آنها، اتصالات (که اغلب پنهان هستند) و یک سیستم پشتیبان می‌شوند.
تاریخچه و روند تکامل
مدت زمان قابل توجهی است که از سیستمهای پوششدهی کامپوزیت، مخصوصاً در تولید وسایل نقلیه‌ای مانند قطار و هواپیما، استفاده می‌شود، اما رشد و توسعه ساندویچ پانل‌های پیشرفته برای پوشش‌دهیِ ساختمان‌‌ها اولین بار در دهه ۱۹۳۰ آغاز شد، زمانی که سازمان‌هایی مثل «لابراتوار محصولات فارست» روی آن تحقیق کرده، و معمارانی همچون «فرانک لوید رایت» از آن استفاده کردند. در ادامه، پس از جنگ جهانی دوم استفاده از این محصولات بیش از پیش رایج شد.
ساندویچ پانل‌های جدید ممکن است مسطح، خمیده و یا قوسی شکل بوده و به انواع مختلفی به هم متصل باشند و بسته به کاربردشان در رنگ، پرداخت، ضخامت، ریزه‌کاری حاشیه‌ها و نیم‌رخ های فوق‌العاده متنوعی موجود هستند.
معمولاً آنها را به شکل برون‌سایتی تولید می‌کنند و در جاهایی که نیاز به پوششدهی با کیفت بالا، قدرت سازه خوب، عایق‌بندی عالی و وزن کم می‌باشد قابل استفاده هستند.
موارد استفاده
در ساختمان‌های تک طبقه و چند طبقه و در جاهایی که نیاز به محصولی با مقاومت آب‌وهوایی است که در مقابل بارِ باد، بارِ اضافی، خود‌وزنی و غیره مقاوم باشد، به شکل گسترده‌ای از ساندویچ پانل‌ها، به عنوان یک پوشش بیرونی استفاده می‌شود. با این وجود، در تولید پوشش‌های عایق داخلی، پانل‌های سقفی، تیغه‌ها (مثلاً در سردخانه‌ها) و برای دیوارهای قسمت‌های ضد‌حریق هم از این محصول استفاده می‌کنند.
ساختمان‌هایی که معمولاً از ساندویچ پانل‌ها استفاده می‌کنند شامل موارد زیر می‌شوند:
- ساختمان‌های صنعتی و کارخانه‌های فراوری
- ساختمان‌های موقتی
- انبارها
- اتاق تمیز
- ساختمان‌های کشاورزی
- مراکز خرید
- تأسیسات ورزشی
- ساختمان‌های ترابری
مصالح
وجه بیرونی ساندویچ پانل‌ها معمولاً از فلز ساخته می‌شود. فلزاتی مانند:
- ورقه‌های استیل گالوانیزه گرم
- آلومینیوم
- آلوزینک
با این وجود، مصالح دیگری که می توان استفاده کرد شامل موارد زیر می‌باشند:
- بتن پیش‌ساخته، که در برخی موارد با پرداخت‌های دیگری مثل آجر پوشانده می‌شود
- سمنت بورد (پانل سیمانی الیاف‌دار)
- الیاف شیشه پلی‌پروپیلن مسلح
- پلی وینیل کلراید یا پی‌وی‌سی (PVC)
- بورد منیزیم (پانل اکسید منیزیم)
- تخته سه‌لایی
- تخته او اس بی (تخته با رشته های جهت‌دار SB))
- فایبرگلاس (GRP)
سیستم پوششدهی معمولاً شامل یک هسته صلب پلی‌اورتان می‌شود، اما دیگر مصالح هسته شامل موارد زیر هستند:
- پلی استایرن انبساطی (یونولیت EPS)
- پلی استایرن اکسترود شده (XPS)
- پشم معدنی (فیبر سنگی MWRF)
- فنولیک فوم اصلاح شده (MPHEN)
- پلی اورتان (PU)
- پلی ایزوسیانورات (PIR)
- الیاف چین‌خورده فلز، کاغذ، آرامید و کربن
- مصالح لانه‌زنبوری (مثل پلی‌پروپیلن)
ویژگی‌های ساندویچ پانل
ساندویچ پانل‌ها به دلایل زیر انتخاب می‌شوند:
- نصب آسان و سریع
- صلب بودن
- عایق بندی حرارت، حریق و صوت
- هوابندی شده بودن
- استواری و ماندگاری
- کم بودن شرایط حفظ و نگهداری
- پایین بودن هزینه سرمایه‌گذاری
- پایین بودن هزینه‌های مادام‌العمر
- مقاومت شیمیایی و بیولوژیکی
- وزن کم
- مقاومت آب و هوایی
- پایداری ابعادی
- در دسترس بودن به عنوان یک محصول استانداردِ آماده به مصرف
با این حال، ممکن است مشکلاتی خاص در ساختمان‌هایی با ساندویچ پنل‌های احتراق‌پذیر، وجود داشته باشد.